He ʻano ʻīlio ʻo ʻApelika i loaʻa ma ʻApelika Hema. Manaʻo ʻia ua hoʻokumu ʻia kēia ʻano holoholona mai nā ʻīlio o ʻApelika kahiko a loaʻa mau ia i nā wahi kahi i mālama ai ka poʻe i ko lākou ʻano nohona kuʻuna. He ʻīlio kūʻokoʻa kēia a kūʻokoʻa hoʻi i nalowale kona pili me nā kānaka.
Mōʻaukala o ka lāhui
ʻO ka ʻApelika ka ʻīlio kumu o ʻApelika, kahi ʻano ʻokoʻa i hoʻokumu ʻia e ke koho kūlohelohe ma mua o ke komo ʻana o ke kanaka a i ʻole nā ʻano hana ulu maʻamau. Ua ola ka mea ikaika e hele i ko lākou ʻano genetika, ʻoiai ua make ka mea nāwaliwali.
Ua manaʻo ʻia ua ulu mai nā ʻApelika Nūhou mai nā ʻīlio ʻAigupita kahiko e like me Salukis, ma mua o ke kāohi ʻole ʻana me nā ʻīlio koloneial i lawe ʻia e nā poʻe noho. Ua manaʻo ʻia ua hoʻolaha nā kūpuna o kēia mau ʻīlio ma waena o ʻApelika me nā ʻohana, ma mua o ka Sahara a hiki i ʻApelika Hema a puni ka 6 kenekulia AD.
ʻO nā hōʻike mua loa o ke kū ʻana o nā ʻīlio kūloko ma ka ʻāina ʻApelika ma ke ʻano o nā fossil i loaʻa ma ka nuku o ka Nile. ʻO kēia mau puʻupuʻu puʻupuʻu nā mamo pololei o nā ʻīlio hihiu ʻāhiu o ʻAlapia a me ʻInia, i hōʻea mai paha mai ka Hikina i ka wā Pōhaku me nā mea kālepa i kūʻai aku i nā waiwai me nā kamaʻāina o ke awāwa ʻo Nile.
Mai ia manawa mai, ua palahalaha koke nā ʻīlio ma Sudan a ma ʻō aku ma o ke kālepa ʻana, ka neʻe ʻana a me nā neʻe kau o nā poʻe me kā lākou holoholona, a lawe lākou iā lākou i Sahara a me Sahel. Ma o AD 300, ua neʻe nā ʻohana Bantu me nā ʻīlio hānai mai nā wahi ʻo Lakes a hiki i kēia lā ʻo KwaZulu-Natal i ʻApelika Hema, kahi i loaʻa ai iā lākou ma hope e nā mea ʻimi holoholona a me nā kahu hānai ʻōiwi.
Kākoʻo nā hōʻike i kēia kumumanaʻo no ka mea maopopo he ʻaʻohe ʻīlio ʻīlio ma ʻApelika a ʻo nā ʻApelika nā keiki a nā ʻīlio i hānai ʻia ma ka Hikina, i hele mai i ʻApelika ma o ka neʻe ʻana o ke kanaka i kēlā manawa.
Ma loko o nā kenekulia i ukali ʻia, mahalo ʻia e ka lāhui ʻōiwi o ʻApelika Hema no ko lākou kūpaʻa, ʻike, hoʻolaʻa a me ka hiki ʻana i ka hopu holoholona, ua hoʻololi ʻia lākou e ke koho kūlohelohe ʻana i ka ʻīlio huli holoholona hopena o ʻApelika Hema.
ʻOiai hoʻopaʻapaʻa ʻia ka maʻemaʻe o ka laha e kekahi poʻe, e ʻōlelo ana i ke kumumanaʻo i lawe ʻia mai e nā mea kālepa Arab, nā mea ʻimi kūpili, a me nā mea ʻimi Pukiki i pani i ka ʻīlio ʻApelika kuʻuna i nā makahiki i hala. Eia nō naʻe, ʻaʻole lawa nā hōʻike e kākoʻo ai i kēia, a ua kupu paha kekahi ʻano canine ma hope o ka noho ʻana o Transkei a me Zululand e nā poʻe haole i noho ma ke kenekulia 19.
ʻOiai ʻoi aku ka makemake o ka poʻe noho ʻEulopa i nā lālio ʻīlio i lawe ʻia mai ʻEulopa a nānā nui ʻia i nā ʻīlio kūloko, ʻoi aku ka mahalo o ka poʻe ʻApelika ma ʻApelika ma mua o nā ʻīlio pariah ma India.
I kēia lā, hiki ke ʻike ʻia nā ʻApelika maoli i nā wahi kahi e mālama ai ka poʻe i ko lākou ʻano nohona kuʻuna. ʻO ia ka moʻomeheu loli mau a me ka ʻāina o ʻApelika Hema a me kona hopena i nā kaiāulu kaiāulu, ka hoʻowahāwahā ʻana i ka ʻīlio kuʻuna a me ke kūlana a ka ʻona o kahi lāhui exotic e hoʻoweliweli nui nei i ke ola o nā lāhui ʻōiwi. ʻO ka mea kupanaha, ʻo ka poʻe ʻApelika, kahi lāhui i ola i mau kenekulia, i kēia lā e ka Kennel Union o South Africa (KUSA) ma ke ʻano he lāhui e kū mai ana.
I kēia mau lā, ua hana ʻia nā hana e pale, mālama a hoʻolaha i kēia mau ʻīlio, a pale iā lākou mai ka hoʻokaʻawale ʻia i nā ʻano ʻano like ʻole e pili ana i nā ʻano kino like ʻole.
Wehewehe
ʻAno like nā ʻīlani i nā ʻīlio e like me ka ʻīlio, kūpono no ke aniau a me nā ʻāina o ʻApelika. Aia ke kū hoʻokahi o ka lāhui i ka ʻoiaʻiʻo o kā lākou ʻano i hana ʻia e ka kūlohelohe, ʻaʻole i ke koho kanaka.
ʻAʻole like me ka hapanui o nā laha, nona ka helehelena a me ke ʻano i hoʻololi pono ʻia e nā kānaka a hānai ʻia i kēia manawa e kū i kekahi mau manawa hae absurd, ua ulu maoli ka poʻe ʻApelika e ola i nā kūlana koʻikoʻi o ʻApelika ma kā lākou iho.
ʻO kēia ka hopena o ke koho kūlohelohe a me ke kino a me ka noʻonoʻo i ka nohona, ʻaʻole lākou i "koho ʻia" a i ʻole "hānai ʻia" no ka waho. Hōʻike ʻia ka nani o kēia ʻīlio i ka maʻalahi a me ka hana o kāna ʻano.
ʻAʻohe kūlana pilikino kikoʻī e hiki ke hoʻopili ʻia i kēia laha i ko lākou ulu maoli ʻana i ka manawa ma kā lākou iho.
ʻO ka helehelena o ka laha e ʻokoʻa i kēlā me kēia wahi, me nā ʻīlio i ʻoi aku, ʻoi aku ka pōkole, ʻoi loa o ka momona, ʻoi aku ka momona, a me nā mea ʻē aʻe. , ʻoiai nā ʻīlio āpau o ka māhele like e ʻano like a liʻiliʻi paha i ka helehelena.
Ke hoʻi hou nei kēia i kāna evolution i ke ʻano o kahi ʻano kino koʻikoʻi e lawelawe maikaʻi iā ia ma kekahi wahi i emi iki paha ka pono ma kahi ʻē aʻe. No laila, ʻo kēlā me kēia ʻano wehewehe kino i hoʻohana ʻia e pili ana i ka maʻamau lāhui, ma ka ʻoi loa, he ʻano laulā.
No ka hapanui o ka poʻe ʻApelika he medium-size, muscular build, nā ʻīlio lohi me nā kapa pōkole e hele mai i nā ʻano kala like ʻole, e like me ka brown, ʻeleʻele, brindle, keʻokeʻo a me nā mea āpau ma waena.
Hiki i ka ʻīlio ke kala like, a i ʻole he mau waihoʻoluʻu i kekahi ʻano, me nā kiko a i ʻole. ʻO ka hapanui he poʻo koʻi koʻi me ka waha o ka expressive. ʻO ke kino lōkō a me nā iwi ʻaoʻao i ʻike iki ʻia he kūlana maʻamau ia no nā ʻīlio i ke olakino maikaʻi. ʻO ka hapanui o lākou e kū i ka lōʻihi ma mua o ke kiʻekiʻe.
ʻAno
He ʻīlio akamai me ke ʻano aloha. ʻO kā lākou ʻimi hopu holoholona a hoʻolaʻa i ko lākou mea nāna a me kāna waiwai e hoʻolilo iā lākou i nā ʻīlio kiaʻi kūlohelohe me ka ʻole o ka hakakā.
He ʻīlio ia i holoholo manuahi me ka poʻe i loko a puni nā kaiāulu kaiāulu no nā kenekulia. Hāʻawi kēia i nā ʻīlio i kahi pono no ke kūʻokoʻa a me ke kamaʻilio pū me nā poʻe.
Kūʻokoʻa kūʻokoʻa ʻo ʻApelika i ke kūlohelohe, akā makemake e pane maikaʻi i ke aʻo ʻana; he mau holoholona maikaʻi lākou i palekana e mālama ai i ka hale.
He ʻīlio hoaaloha ia e hōʻike nei i ke ʻano teritori o ka makaʻala, akā akahele ka ʻīlio i ka hoʻokokoke ʻana i nā hanana hou.
Mālama
Kūpono kēia mau ʻīlio no ke ola i nā kūlana koʻikoʻi o ʻApelika, me ka ʻole o ke kōkua kanaka a me ka mālama pilikino.
Ola
Ke ola nei i kahi kaiapuni evolves ʻoi loa, ʻo ʻApelika kekahi o nā ʻano ʻīlio olakino olakino loa.
ʻAʻole pono ʻo ia i ka mālama a i ʻole nā meaʻai kūikawā, i hoʻopili pono ʻia e ola a ola i nā kūlana ʻoʻoleʻa, me nā koi liʻiliʻi no ke ola.
Ua kōkua nā haneli mau makahiki o ka evolution a me nā ʻano ʻokoʻa e hoʻomohala i kahi lāhui manuahi mai nā hānau hānau i loaʻa i nā ʻīlio puree hou; ua loli ko lākou ʻōnaehana pale a hiki i kahi e hiki ai iā lākou ke pale aku i nā parasite kūloko a me waho.
