Manuʻai

Pin
Send
Share
Send

Manuʻai - kahi laha o nā moʻo mai ka ʻohana hominid. Loaʻa iā ia ʻelua mau ʻano: chimpanzees maʻamau a me pygmy (aka bonobos). Hiki i kēia mau mōʻī ke hōʻike i nā naʻau i like loa me ka naʻau o ke kanaka, hiki iā lākou ke mahalo i ka nani a me ke aloha - a i ka manawa like e hakakā, e ʻimi i ka nāwaliwali no ka leʻaleʻa a ʻai i ko lākou mau hoahānau.

Ke kumu o ka laha a me ka wehewehe

Kiʻi: Chimpanzee

Wahi a ka noiʻi ʻana o DNA, ua hoʻokaʻawale nā ​​kūpuna o nā chimpanzees a me nā kānaka 6 miliona mau makahiki i hala aku nei - a he ʻohana pili kēia iā lākou, ʻoiai ka hoʻokaʻawale ʻana mai nā hominid ʻē aʻe i hana mua ʻia. Ua hōʻea ka genome āpau i 98.7%, aia ka nui o nā like o ke ʻano o ka physiological - no ka laʻana, pili nā pūʻulu koko chimpanzee i nā kānaka. Hiki ke hoʻololi ʻia ke koko Bonobo i nā kānaka.

Video: Chimpanzee

Ma hope o ka hoʻokaʻawale ʻana, hoʻomau mau nā kūpuna o nā chimpanzees - i hoʻokumu ʻia e kahi hui o nā ʻepekema Kina i alakaʻi ʻia e Jianzhi Zhang, ʻoi aku ka wikiwiki o kā lākou loiloi ʻana, a ʻoi aku ka nui o ka poʻe i ʻauana aku mai ko lākou mau kūpuna maʻamau. ʻO ka wehewehe ʻepekema a me ka inoa i nā chimpanzees latina i loaʻa i 1799 i ka hana a ka mea anthropologist Kelemania ʻo Johann Blumensbach. ʻO Bonobos, ʻoiai ua ʻike ʻia lākou mai ka wā kahiko mai, ua hoʻokaʻawale ʻia lākou ma ke ʻano he ʻokoʻa ʻokoʻa ma hope - na Ernst Schwartz i ka makahiki 1929.

No kekahi manawa lōʻihi, ua aʻo maikaʻi ʻole ʻia lākou, ʻoiai ua nānā wale nā ​​kānaka ʻepekema i kēlā me kēia mea i ka pio. Ua hāʻawi kēia i kahi manaʻo maikaʻi o ke ʻano o nā chimpanzees, akā ʻaʻole lawa e pili ana i kā lākou lawena a me ke ʻano o ka nohona kanaka, a ʻo kēia mau kumuhana makemake nui nā mea noiʻi. ʻO ka mea nui mua loa i kēia mea i hana ʻia e Jane Goodall, ka mea e hoʻopaʻa pono nei i kēia mau moʻo no nā makahiki he nui mai ka 1960.

ʻO ka hilinaʻi ʻole o nā holoholona he paʻakikī e lanakila, he mau mahina ka lōʻihi e hoʻomaʻamaʻa ai lākou i nā kānaka, akā ʻoi aku ka hopena ma mua o nā mea i manaʻo ʻia - ka hanana kaiāulu o nā chimpanzees ma mua o ke ʻano o kēia au.

ʻO ka helehelena a me nā hiʻohiʻona

Kiʻi: Manu mālama holoholona

Uhi ʻia ke kino o ka chimpanzee me ka lauoho ʻeleʻele eleele. Hele wale ia ma nā manamana lima, ka maka a me ka tailbone. ʻIke ka hope, no ka mea, he lauoho keʻokeʻo nā chimpanzees liʻiliʻi ma kā lākou coccyx, a ke kamaʻilio nei kā lākou nalowale i ka ulu ʻana o kēlā kanaka.

Na ke alo a me ka ʻole o ka lauoho e hoʻoholo ai nā mōʻī iā lākou iho inā paha he alo i mua o lākou a makua paha. ʻO nā kānaka kahi i ulu ʻole ai a kala ʻia e kala ʻia i nā ʻano mea like ʻole, ʻoi aku ka nui o ke koina o lākou - no laila, ʻaʻole lākou e komo i nā hakakā ma waena o nā hui. I nā chimpanzees makua makua, hoʻololi ke kala o ka ʻili - mai ka poni a i ka ʻeleʻele.

Hōʻike ʻia ka dimorphism moekolohe e nā ʻokoʻa i ka nui a me ke kaumaha. Piʻi nā kāne a 150-160 cm, wahine a 120-130, ʻoiai ke kaumaha mai 55-75 a me 35-55 kg. I ka nānā mua ʻana, ke kuʻi nei i ka ʻāʻī o nā chimpanzees - puka i mua, kū nā ʻiʻo ikaika. Akā liʻiliʻi kā lākou ihu a pālahalaha. Hoʻolālā maikaʻi ʻia nā helehelena helehelena, a hoʻohana nui nā chimpanzees iā lākou i ke kamaʻilio ʻana, a me nā hōʻailona, ​​nā kani. Hiki iā lākou ke ʻakaʻaka.

Nui ʻē ke poʻo, akā hoihoi nō ka hapa o ka cranium - no ka laʻana, ʻaʻohe wahi kaʻawale o ke kanaka i loko. ʻOi aku ka haʻahaʻa o ka lolo chimpanzee i ka nui o ka lolo o ke kanaka, ʻaʻole i ʻoi aku ma mua o 25-30% o ia.

ʻO nā wāwae i mua a i hope hoʻi, ua like ia me ka lōʻihi. Kūʻē ka manamana nui i nā mea āpau - ke ʻano o kēia hiki i nā chimpanzees ke hoʻohana i nā mea liʻiliʻi. E like me nā kānaka, he ʻili kaʻili o nā chimpanzees ma nā poho lima, ʻo ia hoʻi, aia hiki ke hoʻokaʻawale iā lākou e ia.

Ke hele wāwae, ʻaʻole lākou e hehi i ka poho, akā ma nā piko o nā manamana. ʻO ka haʻahaʻa ma mua o nā kānaka i ka nui, ua hoʻomohala maikaʻi ʻia nā chimpanzees, no laila ua ʻoi aku lākou i ka ikaika. ʻO nā Pygmy chimpanzees, he bonobos lākou, aneane like ka nui me nā mea maʻamau, a hana wale i kahi hiʻohiʻona e like me ka mea ʻoi aku ka liʻiliʻi. Kū lākou i waho me nā lehelehe ʻulaʻula.

Mea hoihoi: he mau ala nā Chimpanzees e hana ai i nā ʻano leo like ʻole, akā ʻaʻole hiki i ke kumu o ka ʻōlelo a ke kanaka ke aʻo iā lākou, no ka mea, ʻōlelo ka poʻe ma ka hanu ʻana, a ke hāpai nei lākou i ka hanu.

Ma hea e noho ai nā chimpanzees?

Kiʻi: Monkey chimpanzee

Hiki iā lākou ke loaʻa ma nā wahi he nui o ʻApelika, koe wale nō ka palena ʻākau a me ka hema. ʻOiai ʻo ka ʻoiaʻiʻo o ka laulā o nā chimpanzees ākea, ua hoʻemi nui ʻia ka wahi noho i loko ona no nā kumu he nui. Noho kēia mau moʻo i nā ulu lāʻau ulu, a ʻoi aku ka nui, ʻoi aku ka maikaʻi, no ka mea koi lākou i ka nui o ka meaʻai. ʻO nā chimpanzees maʻamau, ʻoiai ka hapanui i loaʻa i nā ululāʻau momona, loaʻa pū ʻia i nā savannas maloʻo, ʻaʻole hiki ke ʻōlelo ʻia e pili ana i nā bonobos.

Hoʻololi nui nā ʻano noho o nā nūhou hou:

  • he aha ka mea e noho nei ma ʻEulatoru ʻApelika - ʻo Kongo, Cameroon a me nā ʻāina kokoke;
  • ʻO nā chimpanzees komohana, e like me ka inoa e hōʻike nei, noho i nā panalāʻau i ke komohana o ka ʻāina, a i ka ʻākau hoʻi, ma kahakai.
  • ʻo ka laulā o nā ʻāpana vellerosus hapa like me nā wahi noho o ia, akā ʻoi aku ka haʻahaʻa o ka ʻāina. Hiki iā ʻoe ke hui me nā lunamakaʻāinana o kēia subspecies ma Cameroon a me Nigeria paha;
  • Noho ʻo Schweinfurth chimpanzees (schweinfurthii) ma ka hikina o ko lākou ʻohana - ma nā panalāʻau e moe ana mai South Sudan ma ka ʻākau a hiki i Tanzania a me Zambia ma ka hema. Ma ka palapala ʻāina, ke nānā aku nei kā lākou laulā, akā ʻaʻole ia he manaʻo he nui ka nui o lākou - noho lākou ma kahi liʻiliʻi, kahi mamao loa, a ma nā panalāʻau i loko o ka pae ʻaʻole e loaʻa kahi chimpanzee hoʻokahi;
  • ʻO ka mea hope loa, noho nā bonobos i nā ululāʻau ma waena o nā kahawai ʻo Kongo a me Lualab - heʻuʻuku ko lākou wahi noho.

He aha ka mea e ʻai ai kahi chimpanzee?

Kiʻi: Chimpanzee maʻamau

ʻAi i nā mea kanu a me nā holoholona. ʻO ka pinepine, ʻo kā lākou papa kuhikuhi:

  • koʻokoʻo a me nā lau;
  • huaʻai;
  • hua manu;
  • nā mea kolo;
  • meli;
  • he iʻa;
  • pūpū.

Hiki pū kekahi i nā chimpanzees ke ʻai i nā aʻa, akā ʻaʻole lākou makemake iā lākou, koe wale no kekahi, a hoʻohana wale lākou inā ʻaʻohe koho. Manaʻo kekahi ʻepekema ʻo ka meaʻai holoholona kahi ʻāpana mau o kā ka chimpanzee papaʻai, a i kahi lā lā ʻole pono lākou e hana me nā mea kanu wale nō. Kūkākūkā kekahi ʻaʻole lākou e hele mau i ka meaʻai holoholona, ​​akā i ke kau wale nō, ke emi ka nui o nā meaʻai mea kanu.

Kūleʻa lākou i ka hōʻiliʻili ʻana, hele a puni ka ʻāpana e ʻimi i nā meaʻai, hoʻomanaʻo i nā ulu ulu nui, a hana i kahi ala i kēlā me kēia lā e kāpae mua iā lākou. Akā i kekahi manawa hiki iā lākou ke hoʻonohonoho i kahi alualu, no ka moʻoʻī a me ka colobus - alakaʻi ʻia e kahi hui a hoʻolālā ʻia i ka wā ma mua.

I ka wā o ka hahai holoholona, ​​ua hoʻopuni ʻia ka mea i hōʻino ʻia, a laila hoʻopiha nā kāne nunui i ke kaʻina hana e ka piʻi ʻana i kahi lāʻau iā ia a make. Ma waho aʻe o nā mōneka liʻiliʻi, hiki i kahi puaʻa hihiu ke lilo i mea hōʻeha, maʻamau i ʻōpio - weliweli loa ka ʻimi ʻana i nā boars makua. ʻAʻole hoʻomaʻamaʻa ʻo Bonobos i ka ʻimi holoholona hoʻonohonoho, akā hiki iā lākou ke hopu i nā moʻo liʻiliʻi.

Hiki iā lākou ke kiʻi i ka meaʻai i nā ʻano ʻē aʻe, e laʻa me ka hoʻohana ʻana i nā hana like ʻole a me nā ʻano hana improvised: no ka laʻana, lawe lākou i kahi mauʻu a hoʻohaʻahaʻa iā ia i loko o kahi anthill, a laila palu i nā nahe e kolo ana iā ia, a ʻokiʻoki paha lākou i nā pūpū me nā pōhaku e kiʻi i nā wahi palupalu o nā mollusks

ʻIke leʻaleʻa: He nui nā hoʻohana a ka chimpanzees no nā lau - uhi lākou i nā pūnana me lākou, hana i nā umbrellas mai iā lākou e pale aku i ka ua, e hoʻomake iā lākou e like me nā peʻa i ka wela, a hoʻohana pū iā lākou ma ke ʻano he pepa lua.

Nā hiʻohiʻona o ke ʻano a me ka nohona

Kiʻi: Chimpanzee primate

Hoʻolālā lākou i ka hapa nui o ko lākou manawa ma nā kumulāʻau. E iho pinepine ʻole lākou, a ʻoluʻolu ʻole i ka honua, no ka mea, aia ma lalo o ka mea hoʻoweliweli nui ʻia e ka poʻe ʻaihue. ʻO ke kumu nui a lākou e iho ai i lalo e hele i kahi lua wai. Hele lākou i ka honua ma nā wāwae ʻehā, maʻamau ka hele wāwae kū i luna i nā chimpanzees i ka pio wale nō.

Kū pololei ma nā lālā nui, hoʻonohonoho lākou i nā pūnana, kūkulu ʻia hoʻi mai nā lālā a me nā lau. Moe wale lākou i nā pūnana. ʻIke lākou i ka ʻauʻau ʻana, akā ʻaʻole makemake nui lākou ia mea, a makemake nui ʻaʻole e hoʻomaʻū hou i kā lākou huluhulu.

Hana nui lākou i ka meaʻai a me ka ʻimi ʻana - no ka hapa nui o ka lā. Hana lohi ʻia nā mea āpau, a ʻo ka mea wale nō e hoʻopilikia i ka maluhia o ka hui ke ʻano o nā ʻenemi - hiki i kēia mau mea ke lilo i poʻe predators, nā kānaka, nā chimpanzees ʻenemi. I ka ʻike ʻana i kahi hoʻoweliweli, hoʻomaka nā ʻīlio e ʻūʻū me ka leo nui e makaʻala i nā poʻe āpau i ka pilikia a huikau ka mea hoʻouka kaua.

Hiki iā lākou iho ke hōʻike i nā ʻano ʻokoʻa loa: mai ka mahalo ʻana i nā pua - he mau holoholona laha ʻole kēia kahi i hoʻopaʻa inoa ʻia ai kēia, a me ke kōkua ʻana i nā ʻōpoki o nā pōpoki i waiho ʻole ʻia me ka makuahine ʻole, e luku a ʻai i nā ʻohana, e ʻimi nei i nā makika liʻiliʻi no ka leʻaleʻa

Akamai nā chimpanzees a hiki ke aʻo koke, a inā ʻike mau lākou i ka poʻe, hoʻopili lākou i kā lākou ʻano a me nā ʻenehana. A ʻo kahi hopena, hiki ke aʻo ʻia kēia mau mōʻī me nā hana paʻakikī: no ka laʻana, ua aʻo ka ʻepekema Palani o ke kenekulia 18 Georges-Louis Buffon i nā chimpanzees i nā ʻano a me nā hana a ke kauā, a ua lawelawe ʻo ia iā ia a me kāna mau malihini ma ka papa ʻaina. Ua ʻauʻau kekahi mea ʻē aʻe mākaukau i ka moku a ʻike i ka hana i nā kuleana nui o kahi luina - e kaohi i nā peʻa a hoʻomehana i ke kapuahi.

ʻOiaʻiʻo leʻaleʻa: hiki ke aʻo ʻia nā chimpanzees i ka ʻōlelo ʻōuli - hiki iā lākou ke hoʻokele i kekahi mau haneli he haneli a kamaʻilio koʻikoʻi me kā lākou kōkua.

ʻO ke kūkulu kaiāulu a me ka hana hou

Kiʻi: pēpē mālamaā

Noho nā chimpanzees i nā hui, kahi ma kahi o nā ʻumikūmālua mau kānaka - maʻamau ma mua o ka 30. He alakaʻi ko kēlā me kēia hui. Mālama ʻo ia i ka mālama ʻana o ke kauoha ma loko o ka hui, mahalo ʻia ka hierarchy, a hoʻonā ʻia nā paio ma waena o nā chimpanzees ʻē aʻe. Maʻalahi ke alakaʻi kāne kāne e ʻike kūwaho, hoʻāʻo lākou i kēlā me kēia ala e nānā aku ai i nā mea nui aʻe, a hulu i ko lākou lauoho. Hōʻike ke koena i ko lākou mahalo iā lākou i nā ala āpau.

ʻO kahi ʻokoʻa kupaianaha mai nā gorillas: ʻo ka alakaʻi o ka hui ʻaʻole pinepine ʻo ia ka mea ikaika, akā ʻo ka mea maʻalea loa. Ma luna ka hana o nā pilina ma waena o ka hui, a he pinepine nā alakaʻi i kahi mau mea pili, kahi ʻano o nā kiaʻi e mālama i nā mea hoʻokūkū āpau a hoʻolohe iā lākou.

No laila, ʻoi aku ke kiʻekiʻe o ka hoʻonohonoho ʻana i nā chimpanzees ma mua o ko nā ʻapela nui ʻē aʻe. Inā hoʻopaʻapaʻa ka poʻe ʻepekema ʻoi aku ka naʻaupō ʻoi aku ka akamai - orangutan, chimpanzees, a i ʻole gorillas, a laila ʻaʻole e hoʻomaka kahi ʻano nīnau i ka hui kaiaulu - ʻo nā chimpanzees ka mea kokoke loa i ka hoʻokumu ʻana i kahi ʻano o ka soci-soci.

Inā ʻelemakule a alakaʻi ʻeha paha ke alakaʻi, kū koke kekahi ma kona wahi. Kūkulu ʻia kahi hierarchy ʻokoʻa no nā wahine - i waena o lākou he nui nā kāne e loaʻa nei ka nānā nui a me nā meaʻai ʻono loa. ʻO ka manawa pinepine nā wahine nui i koho i ke alakaʻi o ka hui holoʻokoʻa, a inā ʻaʻole ia e ʻoluʻolu iā lākou me kekahi mea, hoʻololi lākou i kahi ʻē aʻe. I ka hierarchy o nā wahine, ke kūlana kiʻekiʻe i ka hapanui o nā hihia i hoʻoili ʻia i nā keiki.

I kahi hui, ʻike maʻalahi nā moʻo e ʻimi maʻalahi a pale i nā keiki, a aʻo pū kekahi kekahi i kekahi. Wahi a ka noiʻi, ʻaʻole like ke olakino o nā chimpanzees mehameha e like me nā mea o kahi hui, ʻoi aku ka wikiwiki o ka metabolism a me ka makemake nui ʻole. ʻOi aku ka huhū o nā kāne, ʻike ʻia nā wahine e ko lākou maluhia, ʻike ʻia lākou e nā ʻano e like me ke aloha o ke kanaka - no ka laʻana, kekahi manawa hāʻawi lākou i ka meaʻai me nā ʻohana ʻeha a maʻi paha, e mālama i nā keiki a nā poʻe ʻē aʻe. I ka launa pū ʻana me kekahi kanaka, hoʻolohe hou nā wahine, hoʻopili ʻia.

ʻAʻohe manawa kikoʻī no ka hana hou - hiki ke hana ʻia i kēlā me kēia manawa o ka makahiki. Ma hope o ka hoʻomaka o ka estrus, nā wahine wahine me nā kāne he nui mai ka hui. Kū ka gestation ma kahi o 7.5 mau mahina, a ma hope iho o ka puka o ka pēpē. I ka mua, nele loa ʻo ia. Pāleʻele a māmā kona kapa, me ka makahiki e mānoanoa a pouli hoʻi.

ʻImi hoihoi: Mālama nui nā makuahine Chimpanzee i kā lākou mau keiki, nānā mau iā lākou, hali iā lākou i ko lākou kua a hiki i ka wā e aʻo ai lākou e hele wāwae - ʻo ia hoʻi, ma kahi o ʻeono mau mahina.

Hānai lākou i nā chimpanzees ʻōpio a i ʻekolu mau makahiki, a ʻoiai ma hope o ka pau ʻana o kēia wā, hoʻomau lākou e noho me ko lākou mau makuahine no kekahi mau makahiki, pale lākou a kākoʻo iā lākou i kēlā me kēia ʻano. I ka makahiki 8-10, komo nā chimpanzees i ka wā ʻōpio. ʻO ko lākou ola ma ka awelika ʻoi aku ka lōʻihi ma mua o nā mōneka nui ʻē aʻe - hiki iā lākou ke hōʻea i 50 a hiki i 60 mau makahiki.

ʻEnemi kūlohelohe o nā chimpanzees

Kiʻi: Chimpanzee

ʻAi ʻia kekahi o ko ʻAmelika poʻe i nā chimpanzees. Akā no ka hapanui, ʻaʻole lākou kekahi o nā mea nui o ka huli holoholona, ​​ʻoiai lākou e noho nei i nā kumulāʻau a ʻaʻole hiki ke loaʻa lākou ma ka honua i kahi kūlana nāwaliwali. ʻOiai e hopu ʻia nā ʻōpio e nā mea ʻaihue like ʻole, hoʻoweliweli nui ʻia nā mākua e nā leopadi. He ikaika a wikiwiki kēia mau felines, camouflaged maikaʻi a noho ʻike ʻole ʻia. A ʻo ka mea nui loa, hiki iā lākou ke piʻi i nā kumulāʻau, a dexterous loa lākou i hiki ai iā lākou ke pepehi i nā chimpanzees ma luna pono o lākou.

Ke hoʻouka ka leopadi, hiki i nā mōneka ke pakele wale me ke kōkua o nā hana a ka hui holoʻokoʻa: hoʻomaka lākou e uwa me ka leo nui, e kāhea ana i nā ʻohana no ke kōkua. Inā kēlā mau mea kokoke, hoʻokiʻekiʻe lākou i kahi leo nui, e hoʻoweliweli nei i ka leopadi, hoʻolei i nā lālā iā ia. ʻOiai ʻaʻole hiki i nā chimpanzees ke kūʻē hou iā ia, akā ʻo ka instincts o kahi predator i loko o ia mau ʻano e haʻalele iā ia i ka mea pio.

Kūleʻa pinepine nā Chimpanzees me kekahi - he inaina komohewa kekahi o nā kumu maʻamau o ko lākou make. Ua wehewehe kikoʻī ʻia kahi ʻano like e Jane Goodall: ʻo ke "kaua" ma waena o nā ʻāpana ʻelua o ka hui i hoʻokaʻawale mua ʻia mai ka makahiki 1974 no ʻehā mau makahiki.

I kāna papa, hoʻohana maʻa nā ʻaoʻao ʻelua i ka maʻalea, me ka hei ʻana i nā ʻenemi pakahi, a ma hope iho pepehi lākou a ʻai hoʻi. Ua pau ka hakakā me ka hoʻopau loa ʻana o kahi hui liʻiliʻi. Ma hope o kēlā, ua hoʻāʻo ka poʻe lanakila e noho i ka ʻāina o ka ʻenemi, akā kū i mua me kahi hui ʻē aʻe a ua koi ʻia lākou e hoʻi i hope.

Heluna a me ke kūlana o kēia ʻano

Kiʻi: ʻO Chimpanzee primates

ʻO nā chimpanzees a me nā bonobos maʻamau i helu ʻia i ka Red Book a loaʻa ke kūlana o EN - endangered species. ʻOiai, hānai kūleʻa lākou i ka pio, akā ʻo ka hana o ka mālama ʻana iā lākou i ka nahelehele e ʻoi aku ka paʻakikī - ke heleleʻi nei ka helu o nā chimpanze hihiu mai kēlā makahiki a kēia makahiki.

I kekahi mau wahi, koʻikoʻi ka kulu - no ka laʻana, ma Cote dʻIvoire, i loko o kekahi mau makahiki he 10 wale nō, ua hoʻemi ʻia kā lākou helu e 10 mau manawa. Hoʻomaʻamaʻa ʻia kēia e nā hana a nā kānaka a me nā maʻi ahulau e haki i waena o nā moʻo. ʻO kahi laʻana, ua hōʻemi ka maʻi kaulana Ebola i kā lākou helu ma kahi o 30%.

ʻO ka hopena, ke emi nei ka helu o nā chimpanzees i ka nahelehele. ʻO nā kuhi o ka nui o kēia manawa mai 160,000 a 320,000 mau kānaka. ʻAʻole noho maʻalahi lākou, akā ua hoʻopuehu ʻia ma ka hapanui o ʻApelika i nā foci liʻiliʻi, a hoʻoweliweli ʻia kahi ʻāpana nui o lākou me ka luku piha.

Ua ʻoi aku ka liʻiliʻi o nā Bonobos: e like me nā kumuwaiwai like ʻole, mai kā 30,000 a 50,000 ka nui o ko lākou helu me kahi ʻano haʻahaʻa e emi ai - ua emi ia e 2-3% i kēlā me kēia makahiki. Ua hāʻule nui ka heluna kanaka chimpanzee i loko o nā makahiki he haneli i hala aku nei - i ka hoʻomaka o ke kenekulia iwakālua, he kuhi kolohe wale nō ka hiki ke hana ʻia, akā i kēlā me kēia hihia, ʻoi aku ma mua o hoʻokahi miliona mau kānaka i noho i ka nāhelehele. Malia paha 1.5-2 miliona.

He mea hoihoi: hoʻohana nui nā Chimpanzees i nā ʻano hana hoʻomaikaʻi e hoʻomaʻalahi i ke ola, a hana pū i nā mea hana iā lākou iho. Hoʻololi kā lākou mau hana - mai ka ʻeli ʻana i nā lua no ka hōʻiliʻili ʻana o ka wai i nā lālā ʻoiʻoi, ma muli o ka hopena i loaʻa ai nā ihe kūikawā mai iā lākou. Hāʻawi lākou i nā mea i ʻike ʻia i ka hope, hōʻiliʻili ka ʻohana i ka ʻike a hoʻomohala. Manaʻo nā kānaka ʻepekema ʻo kahi noiʻi kikoʻī loa o ia ʻano hana e wehewehe ai i ke kaʻina hana o ka ulu kanaka.

Pale Chimpanzee

Kiʻi: puke ʻulaʻula Chimpanzee

ʻOiai ua helu ʻia nā chimpanzees i loko o ka puke Red, aia lākou i ka pale. Akā i ka ʻoiaʻiʻo, i ka hapa nui o nā ʻāina ʻApelika kahi a lākou e noho ai, e hana iki ʻia e pale aku iā lākou.ʻOiaʻiʻo, ʻokoʻa ka hele ʻana i nā mokuʻāina ʻokoʻa, a ma kahi e hana ʻia ai nā mālama kūlohelohe a me nā keʻena kōkua, e hoʻonui ʻia ana nā kānāwai kūʻē i nā poʻe lawaiʻa.

Akā ʻaʻole hiki i kēia mau ʻāina ke hoʻolilo i nā kālā he nui no ka mālama ʻana i nā hana e pale pono ai i nā holoholona, ​​me nā chimpanzees. A ma kahi ʻaneʻane hiki ʻole ke hana iki ʻia, a ʻo nā hui honua wale nō e hana i ka pale holoholona.

I kēlā me kēia makahiki, ʻoi aku ka nui o nā chimpanzees i ʻeha mai ka poʻe i hāʻule i loko o nā keʻena hoʻopakele i hoʻonohonoho ʻia e lākou: he mau kaukani. Inā ʻaʻole no nā hana no kā lākou hoʻoponopono hou ʻana, pilikia ka heluna nui o nā chimpanzees i ʻApelika.

Pono mākou e hōʻoia i ka pale ʻana o nā chimpanzees ʻaʻole lawa, a ke hoʻomau nei kā lākou luku ʻia: ma ke ʻano kuhi ʻole, ma muli o ka luku ʻia o kā lākou pae e ka lāhui e neʻe nei, a kuhikuhi pololei, ʻo ia hoʻi, ka ʻaihue. A hiki i ka mālama ʻana i nā ʻōnaehana pale ʻōnaehana a me ka nui, e make mau nā chimpanzees.

Manuʻai ʻO ia kekahi o nā ʻano holoholona hoihoi loa no ka noiʻi. ʻO ka hapanui o nā mea āpau, ʻumeʻume ʻia nā ʻepekema e kā lākou hanana nohona a me ka hana, ma nā ʻano like a like me ke kanaka. Akā no ka noiʻi, ʻo ka mea mua, pono e mālama iā lākou i ka nāhelehele - a hiki i kēia manawa ʻaʻole lawa nā hana i hana ʻia no kēia.

Lā paʻi: 04/27/2019

Lā hou: 19.09.2019 ma 23:13

Pin
Send
Share
Send