Hoʻohaumia ʻia ka hapa nui o nā kumuwaiwai o ka Honua. ʻOiai ua uhi ʻia ko mākou Honua i ka wai 70%, ʻaʻole kūpono nā mea āpau no ka hoʻohana kanaka. ʻO ka hana wikiwiki ʻana, ka hōʻino ʻana i nā kumu wai kūpono a me nā kumu ʻē aʻe he nui i ke kaʻina o ka haumia wai. I kēlā me kēia makahiki ma kahi o 400 biliona mau tona o nā ʻōpala i hana ʻia ma ka honua holoʻokoʻa. Hoʻokuʻu ʻia ka hapa nui o kēia ʻōpala i loko o nā kino wai. No ka wai piha ma ka Honua, 3% wale nō ka wai hou. Inā haumia mau kēia wai hou, e lilo ka pilikia o ka wai i pilikia nui i ka wā e hiki mai ana. No laila, pono e mālama pono i kā mākou wai waiwai. ʻO nā ʻike o ka hoʻohaumia wai i ka honua i hōʻike ʻia i kēia ʻatikala e kōkua e hoʻomaopopo i ke koʻikoʻi o kēia pilikia.
ʻIke a me nā helu nā hoʻohaumia wai o ka honua
ʻO ka haumia wai ka pilikia e hoʻopilikia ʻia ma aneane o nā ʻāina āpau o ka honua. ʻO ka hana ʻole i nā ʻanuʻu kūpono e kāohi ai i kēia hoʻoweliweli e hōʻino loa ia i ka wā e hiki mai ana. Hōʻike ʻia nā ʻike e pili ana i ka hoʻohaumia wai i ka hoʻohana ʻana i nā helu aʻe.
12 mau mea hoihoi e pili ana i ka wai
ʻO nā kahawai ma ka ʻāina ʻAsia nā mea haumia loa. ʻO ka ʻike o ke kēpau i kēia mau kahawai ʻo 20 mau manawa ke kiʻekiʻe ma mua o nā waihona wai o nā ʻāina hana o nā ʻāina ʻē aʻe. ʻO nā bacteria i loaʻa i kēia mau kahawai (mai ka ʻōpala kanaka) ʻekolu mau manawa i ʻoi aku ma mua o ka awelika o ka honua.
I ʻIlani, nā mea hoʻomomona kemika a me ka wai neoneo ka mea hoʻohaumia wai nui. Ma kahi o 30% o nā kahawai i kēia ʻāina i haumia.
He pilikia nui ka hoʻohaumia wai ma Bangladesh. ʻO Arsenic kekahi o nā mea haumia nui e hoʻopili i ka maikaʻi o ka wai ma kēia ʻāina. Ma kahi o 85% o ka ʻāpana āpau o Bangladesh e hoʻohaumia ʻia e ka wai kai. ʻO kēia ka mea i hōʻike ʻia ma kahi o 1.2 miliona mau makaʻāinana o kēia ʻāina i nā hopena weliweli o ka wai i hoʻohaumia ʻia arsenic.
ʻO ka Mōʻī o ka muliwai ma Australia, ʻo ka Murray, kekahi o nā muliwai haumia loa o ka honua. A ʻo kahi hopena, 100,000 mau māmela ʻokoʻa, ma kahi o 1 miliona mau manu a me kekahi mau mea ola ʻē aʻe i make ma muli o ke kū ʻana i ka wai ʻakika i kēia muliwai.
ʻAʻole ʻokoʻa loa ke kūlana ma ʻAmelika e pili ana i ka haumia o ka wai mai nā koena o ka honua. Hoʻomaopopo ʻia ma kahi o 40% o nā kahawai ma ʻAmelika Hui Pū ʻIa i haumia. No kēia kumu, ʻaʻole hiki ke hoʻohana ʻia ka wai mai kēia mau muliwai no ka inu ʻana, ʻauʻau ʻana a i ʻole kekahi ʻano hana like. ʻAʻole hiki i kēia mau kahawai ke kākoʻo i ke ola wai. He kanahākumamāono pākēneka o nā loko i ʻAmelika Hui Pū ʻIa i kūpono ʻole no ke ola wai.
ʻO nā mea hoʻowahāwahā i ka wai mai ka ʻoihana kūkulu nā: sima, gypsum, metala, abrasives, a pēlā aku. ʻOi aku ka maikaʻi o kēia mau mea ma mua o ka ʻōpala o nā meaola.
Hoʻonui ʻia ka haumia o ka wai mehana ma muli o ka holo ʻana o ka wai wela mai nā mea kanu ʻoihana. Hoʻoweliweli ka piʻi ʻana o ka wai i ka wai i ke kaulike kaiaola. Nui nā poʻe noho wai i make i ko lākou ola ma muli o ka hoʻohaumia wela.
ʻO ke kahawai i hoʻokumu ʻia e ka ua kekahi kumu nui o ka haumia o ka wai. ʻO nā mea neoneo e like me nā aila, nā kemika i hoʻoili ʻia mai nā kaʻa, nā kemika o ko ka hale, a pēlā aku. ʻO nā mea momona a me nā meaola a me nā koena pesticide ka mea nui e hoʻohaumia.
ʻO ka ninini ʻia ʻana o ka aila i loko o ka moana kekahi o nā pilikia ma ka honua holoʻokoʻa i kuleana no ka hoʻohaumia wai nui. ʻO nā tausani iʻa a me nā ola wai ʻē aʻe i luku ʻia e ka ninini ʻia o ka aila i kēlā me kēia makahiki. Ma waho aʻe o ka aila, loaʻa pū i loko o ka moana kahi nui o nā ʻōpala kūpono ʻole decomposable, e like me nā huahana plastic āpau. ʻO nā ʻoiaʻiʻo o ka hoʻohaumia wai i ka honua e kamaʻilio e pili ana i kahi pilikia o ka honua āpau a pono e kōkua kēia ʻatikala i ka ʻike hohonu ʻana i kēia.
Aia kahi kaʻina o ka eutrophication, kahi i hoʻonui nui ʻia ai ka wai i nā waihona. Ma ke ʻano he hopena o ka eutrophication, hoʻomaka ka ulu nui ʻana o ka phytoplankton. Hoʻoemi nui ʻia ka pae o ka oxygen i loko o ka wai a laila hoʻoweliweli ke ola o nā iʻa a me nā mea ola ʻē aʻe i loko o ka wai.
Kāohi haumia wai
He mea nui e hoʻomaopopo he hiki i ka wai a mākou e hoʻohaumia ai ke hōʻino iā mākou i ka wā lōʻihi. I ke komo ʻana o nā kemika ʻona i ke kaulahao meaʻai, ʻaʻohe koho o nā kānaka akā ʻo ka ola a lawe iā lākou ma o ka ʻōnaehana kino. ʻO ka hōʻemi ʻana i ka hoʻohana ʻana i nā mea hoʻomomona kemika kekahi ala maikaʻi loa e lawe aku ai i nā mea haumia mai ka wai. Inā ʻole, e hoʻohaumia mau kēia mau kemikō holoi i nā kino wai ma ka honua. Ke hana ʻia nei nā hana e kāohi i ka pilikia o ka haumia o ka wai. Eia nō naʻe, ʻaʻole hiki ke hoʻoholo loa i kēia pilikia no ka mea pono e hana i nā ana kūpono e hoʻopau ai. Hāʻawi ʻia i ka wikiwiki a mākou e hoʻopilikia nei i ke kaiaolaola, lilo ia i mea nui e mālama i nā kānāwai koʻikoʻi i ka hoʻoliʻiliʻi ʻana i ka wai. ʻO nā loko a me nā kahawai ma ka honua Honua e lilo i mea haumia. Eia nā ʻike o ka hoʻohaumia wai i ka honua a pono e noʻonoʻo a hoʻonohonoho i nā hana a nā poʻe a me nā aupuni o nā ʻāina āpau e kōkua pono e hōʻemi i nā pilikia.
Ke noʻonoʻo hou nei i nā mea e pili ana i ka hoʻohaumia wai
ʻO ka wai ka waiwai waiwai nui o ka Honua. Ke hoʻomau nei i ke kumuhana o nā ʻike o ka hoʻohaumia wai i ka honua, hōʻike mākou i ka ʻike hou i hāʻawi ʻia e ka ʻepekema i ke ʻano o kēia pilikia. Inā mākou e noʻonoʻo i nā lako wai āpau, a laila ʻaʻole ma mua o 1% o ka wai maʻemaʻe a kūpono no ka inu. ʻO ka hoʻohana ʻana i ka wai hoʻohaumia e alakaʻi i ka make o 3.4 miliona mau kānaka i kēlā me kēia makahiki, a ua hoʻonui wale kēia helu mai ia manawa. I mea e hōʻalo ai i kēia hopena, mai inu i ka wai ma nā wahi āpau, a ʻoi aku hoʻi mai nā kahawai a me nā loko. Inā ʻaʻole hiki iā ʻoe ke kūʻai i ka wai ʻōmole, e hoʻohana i nā hana hoʻomaʻemaʻe wai. Ma ka liʻiliʻi e hoʻolapalapa ana kēia, akā ʻoi aku ka maikaʻi o ka hoʻohana ʻana i nā kānana hoʻomaʻemaʻe kūikawā.
ʻO kekahi pilikia ka loaʻa ʻana o ka wai inu. No laila ma nā wahi he nui o ʻApelika a me ʻAsia, paʻakikī loa e loaʻa nā kumu wai maʻemaʻe. ʻO ka pinepine, hele ka poʻe kamaʻāina o kēia mau ʻāpana o ka honua i mau mile i ka lā e loaʻa ka wai. Ma ka maʻamau, ma kēia mau wahi, make kekahi poʻe ʻaʻole wale ma ka inu ʻana i ka wai lepo, akā no ka make wai hoʻi.
Ke noʻonoʻo nei i nā ʻoiaʻiʻo e pili ana i ka wai, pono e hoʻokūpaʻa ma luna o 3.5 tausani liters o ka wai e nalowale i kēlā me kēia lā, e pīpī ana a evaporates mai nā ipu muliwai.
No ka hoʻoponopono ʻana i ka pilikia o ka haumia a me ka nele o ka wai inu i ka honua, he mea pono e ʻumeʻume i ka nānā ʻana i ka lehulehu a me ka nānā ʻana o nā hui i hiki ke hoʻoponopono iā ia. Inā hoʻoikaika nā aupuni o nā ʻāina āpau a hoʻonohonoho i ka hoʻohana kūpono o nā kumu wai, a laila e hoʻomaikaʻi nui ke kūlana i nā ʻāina he nui. Eia naʻe, poina iā mākou nā mea āpau e pili iā mākou iho. Inā mālama ka poʻe i ka wai iā lākou iho, hiki iā mākou ke hoʻomau i ka ʻoliʻoli i kēia pono. ʻO kahi laʻana, ma Peru, ua kau ʻia kahi pālaha kahi e kau ai ka ʻike e pili ana i ka pilikia o ka wai maʻemaʻe. Hoʻopili kēia i ka manaʻo o ka lehulehu o ka ʻāina a hoʻonui i ko lākou ʻike i kēia pilikia.
