Nui nā pilikia kaiapuni i nā waihona wai o kēia au. ʻLelo nā loea, aia nā kai he nui i kahi mokuʻāina paʻakikī. Akā aia ke kai Aral i kahi kūlana catastrophic a nalo koke paha. ʻO ka pilikia nui loa ma ka wahi o ka wai ka nui o ka nalo ʻana o ka wai. No kanalima mau makahiki, ua emi ka ʻāpana o ka waihona wai ma mua o 6 mau manawa ma muli o ka hoʻopiʻi hou ʻole ʻia. Ua make he mau heluna nui o nā holoholona a me nā holoholona. ʻAʻole i hoʻoliʻiliʻi wale ke ʻano olaola, akā pono mākou e kamaʻilio e pili ana i ka ʻole o ka lawaiʻa iʻa. Ke alakaʻi nei kēia mau mea āpau i ka hopena wale nō: ka luku ʻia o ke kaiaolaola o ke Kai Aral.
Nā kumu no ka hoʻomaloʻo ʻana o ke Kai Aral
Mai ka wā kahiko, ua lilo kēia kai i kikowaena o ke ola o ke kanaka. Ua hoʻopiha nā kahawai ʻo Syr Darya a me Amu Darya i ka Aral me ka wai. Akā i ke kenekulia i hala, kūkulu ʻia nā wahi wai, a hoʻomaka ka wai o ka wai e hoʻohana i ka wai o nā wahi mahiʻai. Ua hana pū ʻia nā ʻauʻau kai a me nā ʻauwai, kahi i hoʻohana pū ʻia ai nā kumuwaiwai. ʻO ka hopena, ua emi ka wai i komo i ke kai Aral. No laila, ua hoʻomaka ka helele ʻana o ka wai ma kahi o ka wai, hāʻule ka ʻāpana o ke kai, a nui nā poʻe o kai i make.
ʻAʻole wale ka hopohopo i ka pohō wai a hoʻēmi ʻia ka ʻili o ka wai. Ua hoʻonāukiuki wale ia i ka hoʻomohala ʻana o nā mea ʻē aʻe āpau. No laila, ua hoʻokaʻawale ʻia kahi ākea kai i ʻelua mau wai. ʻO ka paʻakai o ka wai he kolu. Ma muli o ka make ʻana o ka iʻa, ua kū ka poʻe i ka lawaiʻa ʻana. ʻAʻole lawa ka wai inu ma ka ʻāina no ka mea ua maloʻo nā luawai a me nā loko i hānai i nā wai o ke kai. Eia kekahi, ua maloʻo kahi ʻāpana o ka waihona wai a uhi ʻia me ke one.
Ke hoʻoponopono nei i nā pilikia o ke Kai Aral
Aia paha kahi manawa e hoʻopakele ai i ke Kai Aral? Inā wikiwiki ʻoe, a laila hiki. No kēia mea, ua kūkulu ʻia kahi wai e hoʻokaʻawale ana i nā waihona wai ʻelua. Hoʻopiha ʻia ka Aral Liʻiliʻi me ka wai mai ka Syr Darya a ua hoʻonui ʻia ka pae wai e 42 mika, ua hoʻoliʻiliʻi ka paʻakai. ʻAe kēia i ka hoʻomaka o ka mahi ʻana iʻa. No laila, aia kahi manawa e hoʻihoʻi i ka flora a me nā holoholona o ke kai. Hāʻawi kēia mau hana i ka manaʻolana i ka lehulehu kūloko e hoʻōla hou ʻia ka ʻāina āpau o ke kai Aral.
Ma ke ʻano laulā, he hana paʻakikī loa ke ala hou ʻana o ke kaiaolaola o ke Kai Aral e koi ana i nā hana nui a me nā hoʻopukapuka kālā, a me ka kaohi mokuʻāina a me ke kōkua mai ka poʻe maʻamau. ʻO nā pilikia ākea o kēia wahi o ka wai i ʻike ʻia e ka lehulehu, a uhi pinepine ʻia kēia kumuhana ʻelua i ka pāpāho a kūkākūkā ʻia i nā pōʻai ʻepekema. Akā i kēia lā, ʻaʻole lawa ka hana e mālama i ke kai Aral.